Op 6 juni is in Den Haag de vierde Eén en Ander Poëzieprijs uitgereikt aan Ann Langeraet. Ze ontving de prijs voor haar gedicht 'Rozen op IJs', dat ze schreef naar aanleiding van het thema 'Wie zonder zonde is werpe de eerste steen.'
Rozen op ijs
bomen drijven in de mist
en prikken groen
op bruine naalden
een trein rijdt
op een speelgoedspoor
er dwars doorheen
hier houdt hij halt
want hier wacht dan
het grijze leven
met witte vreugde
wit verdriet
een hospitaal
vol lege mensen
waar zondag
wacht bezoek
er klimmen bloemen
op de ramen
je smelt ze
als je wakker wordt
want niets is mooier
dan
rozen op ijs
die weer
rozen worden
De Jury van de vierde Eén en Ander Poëzieprijs bestond uit:
Gilles Boeuf (voorzitter)
Gert Jan Verhoog
Gerhard van Roon
Hieronder volgt het juryrapport:
--------------------------------------------------------------------------------
Juryrapport Eén en Ander Poëzieprijs 2013
6 juni 2013
Geachte aanwezigen, beste Ann Langeraet,
Het is een eer en een genoegen de vierde Eén en Ander Poëzieprijs opnieuw te kunnen uitreiken.
De stichting Eén en Ander is dankbaar voor de gastvrijheid die sociëteit De Witte en in het bijzonder 'het Leesplankje' ons daarbij biedt.
De jury was vereerd dit jaar een recordaantal van meer dan zestig inzendingen te mogen ontvangen van meer dan vijftig auteurs.
Een winnaar daaruit kiezen was geen makkelijk taak en het kostte dan ook een aantal sessies in de hier om de hoek gelegen 'Posthoorn' voor de jury eenduidig een keuze wist te maken.
De Eén en Ander poëzieprijs nodigt Nederlandstalige dichters uit een gedicht te maken op een bepaald maatschappelijk thema.
Vijf jaar geleden vond de eerst uitreiking plaats.
In het eerste jaar was het thema 'Red de menselijke fout' en werd de prijs uitgereikt aan Martin Carette op het Centraal station van Den Haag naast een kaartjesautomaat waarover toenmalig voorzitter van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid, van de Donk een vlammend betoog hield over dienstbaarheid en de overheid.
Ludo Colman schreef een gedicht bij het thema 'Vertrouwen is een goede investering' en won het jaar erop.
Het thema 'Niet iedereen kan de beste zijn' werd treffend verwoord door Rik DeReeper.
De thema's zijn afkomstig uit de binnen de stichting Eén en Ander gehanteerde 'Tien van Simonis'.
Tien stellingen benoemd door het voormalig bestuurslid Juriaan Simonis die op een een prikkelende wijze maatschappelijke knelpunten benoemen.
Ik noem ze even op:
Vertrouwen is een goede investering
Niet iedereen kan de beste zijn
Niet alle pech moet weg
Hij die zonder zonde is, werpe de eerste steen
Red de menselijke fout
Bezinning is geen stad in China
Wie uitsluit, sluit zichzelf op den duur op
Kennis kan onmacht zijn
Waardering komt uit ervaring
Wie zich kwetsbaar opstelt, maakt zich sterk
Zo !
Dit alles klinkt misschien nogal braaf, burgerlijk en conservatief maar dat is het zeker niet.
Burgerlijke cultuur, is een optimale consensus is tussen individualisme en collectiviteit, en daarmee een voorwaarde om deelnemers aan die samenleving te laten worden wie ze zouden kunnen zijn: Vrije, sociale, maatschappelijk verantwoordelijke, en beschaafde individuen.
De filosoof Bas van Stokkom roept in het licht van de recente “opstand van het volk”, en de hufterigheid die daar het gevolg van is op om de beschaafde burgerlijke samenleving tegen intolerantie te beschermen door rehabilitatie van burgerlijke deugden als fatsoen en weerbaarheid.
Terecht dat hij opmerkt dat de Romantische gedachte dat ieder mens van oorsprong altruïstisch zou zijn (Rousseau) een “bijl aan de wortel” is van het burgerlijke samenlevingsideaal.
De mens is niet goed, de mens is niet slecht, hij is het beide tegelijk. Twee zielen in een borst.
En nu was de opdracht ' Wie zonder zonde is werpen de eerste steen.'
Het aforisme is natuurlijk ontleend aan de Bijbel, waarin Jezus Christus de zin gebruikt om een van overspel beschuldigde vrouw het leven te redden.
Het is bedoeld om te relativeren, om zoals veel uitspraken in het Evangelie, de mens wakker te schudden en een glimp te geven van een ander soort rechtvaardigheid dan de strikt menselijke.
'Doen jullie nooit iets verkeerd ? bedoelt Jezus te zeggen tegen de Farizieers, van dezelfde orde als 'de balk en de splinter.'
Zoals zojuist al gezegd viel het dit jaar bepaald niet mee een winnaar te bepalen.
Hoewel de mening van de jury geeneens zo ver uit elkaar lag was er zowel kwalitatief als kwantitatief veel om uit te kiezen.
Een listige procedure bracht uitkomst waarbij elk jurylid drie favorieten mocht inbrengen.
Wat daarbij direct opviel was dat Ann Langeraet in veel lijstjes éen of zelf twee keer voorkwam.
Een winnaar was in zicht.
De twee inzendingen van Ann Langeraet ademen een, hoe kan het ook anders, poëtische sfeer uit, waarin de verteller ons opmerkzaam maakt op belangwekkende details.
'Een hospitaal vol lege mensen'.
'Het grijze leven met witte vreugde'.
Is de witte vreugde soms het ijs dat zich aftekent op de ramen ?
En door de menselijke warmte weer water wordt ?
Water, het element waaruit wij bestaan.
"Elk van ons is een eiland, omsloten door verraderlijk water." dichtte Louis Paul Boon.
Niets menselijk is ons tenslotte vreemd, vandaar dat we het gooien van de eerste steen voorbehouden aan degene zonder zonde.
Dames en heren, geachte Ann Langeraet,
Het is ons een genoegen de vierde Eén en Ander Poëzieprijs aan u uit te reiken voor uw gedicht 'Rozen op ijs'.
dank u wel.
Comments